ATSO ve Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) Başkanı Davut Çetin, TÜİK tarafından açıklanan 2022 yılı 2. çeyrek yapı izin istatistiklerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Başkan Çetin açıklamasında şunları kaydetti: “TÜİK tarafından belediyelerden derlenen, inşaat sektöründe faaliyet hacmine ve konut arzındaki gelişmeye ışık tutan yapı ruhsat verilerine göre, Türkiye genelinde, 2022 yılının ilk yarısında yapı ruhsatı alınan daire sayısı yüzde 21 azalmıştır. Yıllık konut üretimi, 2014 yılında 1 milyonu aşmış, 2017 yılında 1,4 milyon daire sayısına ulaşmış, ancak 2019 yılında ekonomik sorunlar nedeniyle 319 bine, 2020 yılı pandemi koşullarında 555 bine gerilemiştir. Bu yılın ilk yarısında konut üretiminde geçen yıla göre gerileme olduğunu görüyoruz. Geçen yıl yapılan 721 bin konut üretiminin 332 bini ilk yarıda yapılmıştı. Bu yılın ilk yarısında konut üretiminin yüzde 21 oranında düşüşle 261 bine gerilediği görülmektedir. Yılın ikinci çeyreğindeki yıllık gerileme ise yüzde 26 oranındadır. Konut fiyatlarındaki artışın temel nedeninin arz-talep dengesizliği olduğuna geçtiğimiz aylarda da dikkat çekmiştim" diye konuştu.
"Son 4 yılda önceki 4 yıla göre 2 milyon daha az konut üretildi"
Güncel verilerin konutta üretim yetersizliğinin olduğunu ortaya koyduğunu işaret eden Çetin, "Geçmiş yıl verilerine göre son dört yılda önceki 4 yıla göre 2 milyon daha az konut üretildiği görülmektedir. Artan nüfus ve talep trendlerinde yaşanan değişmeyle ülke genelinde konut ihtiyacının görünenden çok daha yüksek olduğu rahatlıkla söylenebilir. 2021 yılının ilk altı ayına göre konut üretiminin arttığı il sayısı 11’dir ve en fazla artış Artvin, Adana, Antalya, Ankara’da gerçekleşmiştir. Bu dört ilimizi Mersin, Gümüşhane, Şanlıurfa ve Van izlemektedir. İstanbul ve Aydın’da üretim artışı düşük düzeyde olup diğer illerde üretim gerilemiştir" dedi.
"Antalya’da ruhsat alınan daire sayısı yüzde 32 arttı"
Konut fiyat artışında Türkiye lideri olan Antalya’da yılın ilk yarısında ruhsat alınan daire sayısının önceki yıla göre yüzde 32 artışla 19 bine yükseldiğini kaydeden Davut Çetin, "Aynı dönemde bina ruhsatları yüzde 6,3 azalırken, ruhsat alınan inşaat alanı yüzde 21 artışla 2,6 milyon metrekare olmuştur. İlimizde inşaat hacminin yılın ilk yarısında bina ve yüzölçümü olarak 2018-2020 dönemi öncesi ortalamaların gerisinde kaldığı, ancak konut üretiminde ortalamanın üzerine çıkıldığı anlaşılmaktadır. Girdi maliyetlerindeki artışa rağmen iç göç ve yabancı ülke vatandaşları ilgisiyle artan talep, Türkiye ortalamasının oldukça üzerinde bir oranda üretim artışını desteklemektedir. Üretim artışının önümüzdeki dönemde konut fiyatı ve kiralardaki artışı normal düzeylere çekmesini bekliyoruz" ifadelerini kullandı.
"Merkezi ve yerel yönetim iş birliğinde altyapı atılımı gerekiyor"
Antalya'da bina ve konut üretiminin önemli bir kentsel altyapı ihtiyacı oluşturduğunu dile getiren Çetin, " Yol, elektrik, su, kanalizasyon, arıtma tesisi yatırımlarının kapasite, hız ve kalite bakımından konut üretiminin gerisinde kalmaması gerekir. Bu konunun yerel yönetimlerin gücünü aştığı ve merkezi yönetim, yerel yönetim işbirliği gerektiği de açıktır. Ülkemizin turizm başkenti Antalya’da altyapı alanında yeni bir atılımın gerçekleşeceğini ümit ediyorum” değerlendirmesinde bulundu.
