Alanya Hal Derneği’nin ev sahipliğinde Alanya Gazeteciler Cemiyeti’nin katılımıyla düzenlenen kahvaltılı toplantıda Hal Dernek Başkanı Adem Kaya, Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe ve Avokado Üreticileri Birliği Başkanı Hilmi Sevilgen, Türkler’de ki yeni hal projesine yönelik eleştirilerini dile getirdi. Toplantıda üreticinin sesi duyulmadığı, fiziki yetersizlikler olduğu ve doğuya ikinci bir hal ihtiyacının kaçınılmaz hale geldiği ifade edildi.
Alanya Hali’nde Alanya Hal Derneği tarafından düzenlenen kahvaltılı toplantıya, Alanya Gazeteciler Cemiyeti, Hal Dernek Başkanı Adem Kaya, Alanya Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe, Alanya Avokado Üreticileri Birliği Başkanı Hilmi Sevilgen, sektör temsilcileri, birlik başkanları ve basın mensupları katıldı. Toplantının ana gündem maddesi, Türkler’de yapımı süren ve mevcut haldeki ticareti yeniden şekillendirmesi beklenen yeni hal projesiydi.
ADEM KAYA: “ÜRETİMLE ALAKASI OLMAYANLARIN SÖZLERİNİ KABUL ETMİYORUZ”
Toplantının açılışında konuşan Alanya Hal Dernek Başkanı Adem Kaya, davete katılan tüm kurumlara ve gazetecilere teşekkür ederek söze başladı. Kaya, son günlerde yeni hal projesine dair çıkan eleştiriler nedeniyle bu açıklamayı yapma gereği duyduklarını belirtti.
Kaya, “Türkler’deki yeni yapılanma ile biz karşı değiliz, açılmasına da karşı değiliz. Veya Konaklı’da parçalar halinde oraya gitmesine, birleşmelerine karşı değiliz. Ama biz Antalya Büyükşehir Belediyesi ve Ticaret Bakanlığı’na bağlıyız. Onların aldığı ve alacağı her karara saygı duyarız” dedi.
Ancak kamuoyunda dolaşan bazı iddiaların doğru olmadığını söyleyen Kaya, şöyle devam etti; “Üretimle alakası olmayan bazı kişilerin ‘Alanya hali gitmek istemiyor, engelliyor’ gibi ifadelerini kabul etmiyoruz ve bunlara da karşıyız. Herkes kendi işini yapmalı.
Biz burada kalmak istiyoruz. Yetkililer bilir ama bugüne kadar hep Konaklı’daki üreticiler konuştu, doğu bölgesinden 30-35 kilometre uzaklıktan ürün getiren üreticilerin görüşü alınmadı. O üreticiler de bu kararda yer almalı.” Yeni haldeki fiziki koşullara da değinen Kaya, “Dükkanlar küçük, dar ve yetersiz. Soğuk hava deposu yok, ön soğutma sistemi yok, muz işleme tesisi yok. Yeni Hal Yasası’na göre bunların olması gerekiyor. Bu şekilde ticaret yapılamaz. Bunu da açıkça dile getirmek istiyoruz” dedi.
TAHİR GÖKTEPE: “ÜRETİCİNİN YÜZDE 70’İ GAZİPAŞA’YA KAYACAK”
Alanya Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe, toplantıda yaptığı konuşmada üreticinin yaşadığı mağduriyeti dile getirdi. Göktepe, Konaklı’daki yeni halin doğudaki üreticiyi dışarıda bıraktığını belirtti. Göktepe şunları söyledi; “Doğu bölgesindeki üreticiler bu konuda çok muzdarip.
Sahadayız, birebir görüşüyoruz. Üreticinin yüzde 70’i Gazipaşa’ya kaymak zorunda kalacağını söylüyor. Halin tam ortada olması hepimizin temennisiydi.” Devlette devamlılığın esas olduğunu ancak sürecin eksik yönetildiğini belirten Göktepe, “10 yıldır devam eden bu projede aksaklıklar var. Hallerin rampası yapılmalı, fiziki eksiklikler giderilmeli.
Büyükşehir Belediye Başkanımızdan da bu söz alındı, ama eksikler tamamlanmadan halin açılmasını doğru bulmuyoruz” dedi. Göktepe, tarım sektörünün herkesin konuştuğu ama herkesin anlamadığı bir alan olduğunu belirterek, “Tarım sektörü üretenlerindir. Komisyoncular bu işin temelidir. Herkesin bu konuda fikir yürütmesine gerek yok” diye konuştu.
“DOĞUYA YENİ BİR HAL KOMPLEKSİ KURULMALI”
Göktepe ayrıca doğu bölgesine yeni bir hal yapılması gerektiğini şu sözlerle vurguladı; “Alanya büyüyor. Doğuda Mahmutlar gibi bir lokasyonda modern bir hal kompleksine ihtiyaç var. 50 kilometre uzaklıktan sebze meyve getiren üretici bu yükü kaldıramaz. Hallerin farklı yerlerde olması fiyat dengesizliğine neden oluyor. Bu hem üretici hem komisyoncu hem de ihracatçı için zararlıdır.”
“YERLİ ÜRÜNE SAHİP ÇIKALIM”
Göktepe, konuşmasının son bölümünde tüketicilere de seslenerek, “Alanya’da yaklaşık 100 farklı ürün deseni var. Muz, avokado başlı başına sektör. Tüm ürünlerimiz ihracat kalitesindedir. Tarladan sofraya güvenli gıda üretmek tek hedefimiz.
Tüketicilerimiz gönül rahatlığıyla ürünleri tüketebilir” dedi. Dijital mecralarda sezon dışı tropik meyve satışlarının arttığını belirten Göktepe, “Alanya Mangosu 1 Ağustos – 15 Ocak arasında hasat edilir. Şu anda satılan mangoların tamamı ithaldir. Ejder meyvesi henüz çıkmadı, Temmuz sonunda başlar. Tüketiciler bu konuda dikkatli olmalı” dedi.
HİLMİ SEVİLGEN: “2016’DAN BERİ SESİMİZİ DUYAN OLMADI”
Alanya Avokado Üreticileri Birliği Başkanı Hilmi Sevilgen ise toplantının en dikkat çekici açıklamalarından birini yaptı. Sevilgen, halin yapılacağı yere değil, projenin kendisine karşı olduklarını belirtti.
Sevilgen, “2016’dan bu yana en az 10 toplantıya katıldım. Taleplerimizi anlattık ama dinleyen olmadı. Kendi bildiklerini yaptılar. Bugün yeni yapılan hal, 1991’deki halin ihtiyaçlarını bile karşılayamıyor” diye konuştu. Ürünlerin yüzde 20’sinin tüketime gitmeden zayi olduğunu vurgulayan Sevilgen, “Soğuk hava deposu yok, paketleme tesisi yok, gaz odası yok. Üreticiye ‘soğuk zincir kur’ diyorsunuz ama bunu karşılayacak tesis yok” ifadelerini kullandı.
“TABELAYI GÖTÜRÜRLER AMA KENDİLERİ BURADA KALIR”
Yeni halin tonajı kaldıracak kapasiteye sahip olmadığını vurgulayan Sevilgen, şöyle konuştu; “Hal esnafı oraya sadece tabelayı götürür, kendisi burada kalır. Çünkü fiziki olarak mümkün değil. Şu an Alanya Hali’nde 62 halci var, 55’i gitmeyi düşünmüyor. Mahmutlar, Kestel, Karabacak, Yeşilköy gibi bölgelerde 60-70 yeni depo açılıyor. Üretici yönünü doğuya çevirmiş durumda.” Doğu-batı ayrımı yapmadıklarını da belirten Sevilgen, “Bu coğrafi bir zorunluluk. Konaklı sebze ağırlıklı, doğu meyve ağırlıklı çalışıyor. Bu nedenle iki ayrı hal şart” dedi.
“BİZDEN SONRAKİLER İÇİN MÜCADELE EDİYORUZ”
Sevilgen konuşmasını şu ifadelerle tamamladı; “Biz bugün varız, yarın yokuz. Bu mücadeleyi kendimiz için değil, bizden sonra gelecek üreticiler için veriyoruz. Gece 2’de kalkıp hal kuran adamın keyfi mi olur? Biz keyif için konuşmuyoruz. 2014’te bize ‘daha iyi olacak’ dediler. Ama yeni hal 10 metre eninde, ne arkası var ne önü. Bu proje düzeltilmeden ticarete açılmamalı.”
TOPLANTININ SONUCU: EKSİKLER GİDERİLMEDEN YENİ HAL AÇILMASIN, DOĞUYA İVEDİYLE YENİ KOMPLEKS KURULSUN
Toplantının sonunda tüm başkanlar, sektör temsilcileri ve hal esnafı, Konaklı’daki yeni halin eksikleri tamamlanmadan ticarete açılmaması gerektiği ve Alanya’nın doğusunda yeni bir hal kompleksinin planlanarak inşa edilmesinin kaçınılmaz olduğu konusunda hemfikir oldu.